Wat is mantelzorg?
Wat is mantelzorg precies? Het houdt in dat mensen voor hun naasten zorgen. Meestal is dat familie: partners die voor partners zorgen, ouders voor hun kind, kinderen voor hun ouders, etc. Maar vaak gaat het ook om mensen die voor vrienden, buren of kennissen zorgen. Mantelzorg is vrijwillig en onbetaald.
Enkele concrete voorbeelden van mantelzorg zijn:
- Een kind dat voor zijn/haar moeder zorgt. Dit komt vaak voor wanneer 1 van beide ouders al is overleden. Wanneer de overgebleven ouder hulpbehoevend wordt – en graag thuis wil blijven wonen – komt veel van de zorg vaak neer op de kinderen.
- Een partner die voor zijn/haar partner zorgt. Als beide partners nog leven, en 1 van beide nog kwiek is terwijl de andere hulp nodig hebt, ontstaat er vaak ook een mantelzorgrelatie. Vanuit liefde kan deze situatie heel lang voortbestaan, ook lang nadat de taken eigenlijk te zwaar geworden zijn.
- Een buur die voor zijn/haar buurman/-vrouw zorgt. Mantelzorg wordt ook vaak verleend door buren, vrienden of kennissen. Hoe intensief deze relatie wordt, hangt van allerlei factoren af. Met name hoe sterk het netwerk van de hulpbehoevende is. Of hoeveel hulp hij/zij al krijgt.
In alle gevallen van mantelzorg ligt overbelasting van de mantelzorger op de loer. Daarom is het zo belangrijk dat er meerdere mensen zijn die taken op zich nemen. Óf dat er ook professionele hulp gegeven wordt.
Andere vragen over wat mantelzorg is, beantwoorden we hieronder.
Wat betekent mantelzorg?
Verschillende partijen geven verschillende definities voor het woord ‘mantelzorg’. Ze komen allemaal op hetzelfde neer, maar er zijn nuanceverschillen. De betekenis die de 3 belangrijkste bronnen geven zijn:
“Mantelzorg is onbetaalde en vaak langdurige zorg voor zieke familieleden of vrienden. Dit kan verzorging zijn of hulp bij dagelijkse activiteiten.” – Rijksoverheid.nl
“Mantelzorg is alle hulp aan een hulpbehoevende door iemand uit diens directe sociale omgeving. Ook minder intensieve hulp, de hulp aan huisgenoten en de hulp aan instellingsbewoners zijn meegenomen. Mantelzorg is hulp die verder gaat dan de zogenoemde ‘gebruikelijke hulp’.” – Mantelzorg.nl (de definitie is van het Sociaal Cultureel Planbureau)
“Mantelzorg is de zorg voor chronisch zieken, gehandicapten en hulpbehoevenden door naasten: familieleden, vrienden, kennissen en buren. Kenmerkend is de reeds bestaande persoonlijke band tussen de mantelzorger en zijn of haar naaste. Daarnaast gaat het om langdurige zorg die onbetaald is.” – Wikipedia
Wat is een mantelzorger?
Wat is een mantelzorger? Dat is degene die voor een familielid, vriend, buur of kennis zorgt. Het beeld bestaat dat dit altijd volwassenen zijn. Maar dat hoeft niet: sommige jonge kinderen moeten soms ook voor een broer/zus of vader/moeder zorgen. Bijvoorbeeld door een handicap, ziekte of alcoholisme. In de meeste gevallen gaat het echter om volwassenen die voor andere volwassenen zorgen.
Wat is een geregistreerde mantelzorger?
Een geregistreerde mantelzorger is iemand van wie bekend is dat hij/zij mantelzorger is. Bijvoorbeeld omdat dat bekend is bij de gemeente. Soms kan het voordelen hebben om u te laten registeren als mantelzorger: u kunt dan bijvoorbeeld in aanmerking komen voor de mantelzorgwaardering bij de gemeente.
Wat is de ‘draagkracht’ en ‘draaglast’ van een mantelzorger?
De ‘draagkracht’ van een mantelzorger is wat iemand aankan. Dus bijvoorbeeld: als iemand het goed vindt en in staat is om 4 uur per dag mantelzorg te verlenen, is dat zijn/haar draagkracht.
De ‘draaglast’ van een mantelzorger is wat hij/zij daadwerkelijk aan mantelzorg verleent. Helaas is deze last vaak zwaarder dan de draagkracht. Dan loopt een mantelzorger het risico overbelast te raken.
Is mantelzorg verplicht?
Nee, niemand is verplicht om mantelzorg te verlenen. Desondanks hebben veel mantelzorgers het gevoel dat ze geen keuze hebben. Voor een naaste zorgen is immers iets wat u ‘gewoon’ doet. Of wat mensen van u ‘verwachten’.
Toch is het heel belangrijk om uw eigen grenzen goed te bewaken. Heel veel mantelzorgers nemen te veel op hun bordje. Soms met grote gevolgen: bijvoorbeeld een burn-out.
Wat levert mantelzorg op?
Wat mantelzorg precies oplevert, is moeilijk te zeggen. Bekend is dat het de reguliere zorg flink ontlast. Niet alleen krijgen daardoor meer mensen hulp, er worden ook veel zorgkosten bespaard. Maar het is moeilijk te meten hoeveel dan precies. Bovendien: mensen die veel mantelzorg verlenen, kunnen soms zelf niet meer werken. Dan verdienen ze minder, wat ook de economie geld kan kosten.
Wel is de algemene visie dat mantelzorgers onmisbaar zijn.
Wat is ontspoorde mantelzorg?
Ontspoorde mantelzorg is wanneer de zorg niet meer ‘goed’ is. Dan slaat de zorg bijvoorbeeld om in verwaarlozing of verkeerde behandelingen. De reden is bijna nooit kwaadwillendheid. Veel meer heeft het te maken met overbelasting, onmacht of onkunde. Maar de gevolgen kunnen groot zijn, zowel voor degene voor wie gezorgd wordt, als de mantelzorger zelf. Het is belangrijk dat dit op tijd gezien wordt.
Wat is vervangende mantelzorg?
Vervangende mantelzorg betekent dat iemand de zorg (tijdelijk) van u overneemt. Dit wordt ook wel ” respijtzorg “genoemd. Zo kan u als mantelzorger even op adem komen. Uw eigen hobby’s weer eens doen. Of werken. Of gewoon even helemaal niets doen. Bij sommige verzekeraars kunt u hiervoor een vergoeding krijgen. Informeer hier eens naar!
Verder lezen over mantelzorgondersteuning >
Wat is het verschil tussen mantelzorg en vrijwilligerswerk?
Mantelzorg doet u omdat u een band heeft met degene waar u voor zorgt. Die zorg kan ver gaan: soms wel 24 uur per dag, zonder dat u er zomaar mee kunt stoppen. En veel mantelzorgers verlenen zorg die normaal gesproken door verpleegkundigen gegeven wordt.
Vrijwilligerswerk doet u omdat u daar helemaal zelf voor kiest, voor iemand die u nog niet kent. U bepaalt zelf hoe vaak en hoe lang, wat u doet, en wanneer u er weer mee stopt.
Wat is het verschil tussen mantelzorg en professionele zorg?
Mantelzorg wordt gegeven door mensen die (meestal) geen zorgopleiding hebben gehad. Het kan letterlijk om iedereen gaan: van volwassenen tot kinderen. Met iedere denkbare achtergrond en ieder denkbaar beroep. Meestal krijgt een mantelzorger geen loon voor dit werk.
Professionele zorg wordt gegeven door mensen die hier een opleiding voor gevolgd hebben: verpleegkundigen, artsen, etc. Deze zorg wordt ook altijd betaald.
Wat is het verschil tussen mantelzorg en thuiszorg?
Mantelzorg wordt gegeven door de naasten van de patiënt. Dat kan overal gebeuren: thuis, in het verpleeghuis, het ziekenhuis, etc.
Thuiszorg wordt gegeven door professionele zorgmedewerkers aan cliënten, en kan alleen thuis gegeven worden.
Wat is een mantelzorgmakelaar?
Een mantelzorgmakelaar kan u helpen bij alles wat u moet regelen als mantelzorger. Dingen die u zelf lastig vindt, zoals: zorg aanvragen en regelen, bemiddelen tussen u en uw werkgever, formulieren invullen, etc.
Wat kost mantelzorg (per uur)?
Mantelzorg kost niets. Het wordt immers vrijwillig gegeven door de naasten van degene die zorg nodig heeft. Zodra u moet betalen voor zorg, kan er sowieso geen sprake zijn van mantelzorg.
Wat verdient mantelzorg?
Mantelzorg verdient normaal gesproken niets. Het is onbetaalde zorg aan een naaste. Hoogstens kan de mantelzorger een soort ‘loon’ krijgen vanuit een pgb. Maar hier gelden voorwaarden en regels voor.
Wat is de vergoeding voor mantelzorg?
Allereerst is het lang niet altijd gezegd dat u een vergoeding kunt krijgen voor mantelzorg. Dat hangt af van uw gemeente, verzekering en of degene waarvoor u zorgt een pgb heeft.
Verder lezen over vergoedingen voor mantelzorg >
Meer vragen over mantelzorg?
Bent u mantelzorger en zit u met meer vragen? Bijvoorbeeld over hoe uw zorgtaak verlicht kan worden? Neem dan eens vrijblijvend contact op met ons:
De Thuiszorg Student levert laagdrempelige thuiszorg: lichte zorgtaken worden overgenomen door een zorgstudent. Bijvoorbeeld samen wandelen of fietsen. Tuinieren. Of simpelweg gezelschap houden. U kunt onze zorgstudenten zo inhuren als respijtzorg.
Wilt u weten wat er mogelijk is?
Bent u op zoek naar particuliere thuiszorg? De Thuiszorg Student levert laagcomplexe thuiszorg en kan per direct starten. Bekijk ons hele zorgaanbod.
Auteur: Just